1 Şubat 2014 Cumartesi

Biyoinformatik Eğitimleri ve İhtiyaçlarımız - İhtiyaçlar

Bir önceki yazımda bazı tespitlerden bahsetmiştim ve bu yazıda da daha önce bahsettiklerim doğrultusunda bir ihtiyaç hazırlama gayretindeyim. Amacım, biyoinformatiğe ilişkin bilgi birikimimizi nasıl geliştireceğimize ilişkin bir noktaya varmak.

Öncesinde, daha dün öğrendiğim bir çalışmadan söz etmek istiyorum. Dunning ve Kruger tarafından gerçekleştirilen çalışmayı önceki yazı ışığında okumanızı öneriyorum, ilginç bir çalışma. Türkçesine bu Wikipedi linkinden ulaşabilirsiniz, daha detaylı bilgi içinse İngilizce Wikipedia sayfası linkine göz atabilirsiniz.

Biyoinformatiğe ilişkin ihtiyaçları yine önceki yazıdaki tespitlerle ilişkilendirerek somutlaştırmak istiyorum. Sanırım atılması gereken ilk adımlardan biri, biyoinformatiği gerçek hayatla ilişkilendirmek. Bu alan uygulamalı bir alan ve bu nedenle sadece teorik olarak sunulduğunda kopukluklar yaşanıyor. Hatta aslında bilim ve mühendisliğin arasında kaldığı için her iki anlayışın da yansıtılması gerekiyor. 

İkinci olarak, biyoinformatiğe ilgi duyan insan gruplarının oluşturulması ve bu sayede de akademik bilgi birikimini tamamlayıcı proje gruplarının oluşturulmasına ihtiyacımız olduğunu düşünüyorum. Buradaki en temel sıkıntı, biyoinformatiğin niş bir alan olması ve kritik kütleye henüz tam olarak ulaşmamış olması. Bu tarz biraraya gelme çabaları var ancak yetersiz kalıyor, sanırım bunu teşvik edecek bazı çalışmaların yapılmasına ihtiyaç var.

Üçüncü olarak bahsetmek istediğim şey ise, biyoinformatiğe ilişkin gelişmiş konuları bir kenara bırakarak, moleküler biyoloji, programlama ve istatistiğe ilişkin temel bilgilerin ve mevcut teknolojik yapıların nasıl ortaya çıktığına ilişkin bilgilendirici eğitim ve toplantılar yapmak. Bunu da yukarıda bahsettiğim biraraya gelme ihtiyacının içerisinde ele alabiliriz. Belki bu şekilde Türkçe kaynak sıkıntısını hafifletecek çalışmalar da yapabiliriz.

İhtiyaçlarımıza ilişkin dördüncü husus ise, eğitim verebilecek kişiler yetiştirmek. Yani, eğitim ve toplantı çabalarını belki iki farklı çatı altında değerlendirmeliyiz: ilgili olanları bilgilendirmek ve bu konuya gönülden alaka duyanların da bilgi birikimini eğitmen olacak şekilde arttırmak. Daha gelişmiş bir organizasyon gerektirecek olan bu yaklaşımın nasıl ilerleyebileceği konusunda biraz düşünmeye ihtiyacımız var sanırım, ancak bu çabaya değecektir.

Tespitler doğrultusunda karşımıza çıkan diğer bir ihtiyaç ise, yapılabilecek her türlü şeyin çok düşük bir bedelle, hatta mümkünse bedavaya yapılması. Organizasyon yapanlar için bedava biraz sıkıntılı bir kelimedir, çünkü insanlar almadan bir şey yapmaya çalıştıklarında bir süre sonra işin tadı kaçabilir ve organizasyon sona erebilir. Ancak buna düşük bütçeli bir sponsorluk çalışması bağlamında destek bulunabilir. Örneğin, eğitimin, buluşmanın veya toplantının yapılacağı yerde kahveler sponsorluk ile ücretsiz olur, bu bile güzel bir motivasyon. Kitle büyürse sponsor bulmak daha da kolaylaşır, o zaman daha ölçülebilir ve sürdürülebilir bir çabaya dönüşebilir.

Son olarak, yukarıda bahsettiğim veya bahsetmeyi atladığım ihtiyaçlarımızı karşılama yönünde sürdürülebilir pratik çözümler bulmaya ihtiyacımız var. Deneme yanılmayla da olsa eninde sonunda bir çıkış yolu bulmalıyız. Böylece biyoinformatik alanı, ilgilenen herkesin rahatça bilgi edinebileceği ve bilgi sahiplerinin de bilgilerini çekinmeden paylaşabileceği bir kimliğe bürünebilir.

Liderlik etmeyi seven bir toplumuz, bu nedenle insanlar biraraya geldiklerinde genelde bir liderlik kavgası ortaya çıkıyor. Umarım bu tarz biraraya gelişleri daha az hiyerarşik ve kişiden öte grubun fikrini öne çıkarabilecek şekilde gerçekleştirebiliriz. 

Bir sonraki yazımda, bu ihtiyaçları giderebilmek adına izlenebilecek bir taslak yol haritasından bahsetmeyi planlıyorum.


Sözün Özü:
İhtiyaçlarımızı kendi kültürel yapımız şekillendiriyor ve bu nedenle de başka kültürlerin çözümleri bizim için her zaman uygun olamayabiliyor. İhtiyaçlarımızın ortak noktası ise, biyonformatiğe ilişkin bilgi birikimi altyapısını bir grup çalışması içerisinde, en düşük maliyetle gerçekleştirmek.



Proje:
Çevrenizde biyoinformatiğe ilgi duyan kişilerle ufak da olsa bir grup oluşturmaya çalıştırın ve en az bir kere biraraya gelin.

Meraklısına:
Yurtdışında herhangi bir konuya ilgi duyan insanlar çeşitli ortamlarda sıklıkla biraraya gelerek bilgi birikimlerini ve deneyimlerini paylaşıyor. Bizdeki en temel sıkıntının yabancı dile olan hakimiyetimizin azlığı ve bu nedenle dilimize giren kelimelere karşı ortak bir Türkçe jargona sahip olamamamız olduğunu düşünüyorum.